Στένωση-Στένωμα ουρήθρας

Κατανοώντας την ουρήθρα

Η ουρήθρα είναι ο σωλήνας δια μέσου του οποίου εξέρχονται τα ούρα απο την κύστη .Περνά δια μέσω του πέους στον άνδρα. Η ουρήθρα είναι πολύ μικρότερη σε μήκος στη γυναίκα και το έξω στόμιο της βρίσκεται πάνω ακριβώς από τον κόλπο.(Στους άνδρες το σπέρμα επίσης εξέρχεται απο την ουρήθρα).

Τι είναι όμως το στένωμα της ουρήθρας;

Η στένωση συμβαίνει όταν τμήμα της ουρήθρας γίνεται πιο στενό. Η στένωση μπορεί να αφορά οποιοδήποτε τμήμα της ουρήθρας. Συνήθως υπάρχει ουλώδης ιστός(ουλή) γύρω απο το στενωμένο τμήμα. Το μήκος μίας στένωσης μπορεί να κυμαίνεται απο 1εκ-4εκ ή περισσότερο. Το παρακάτω διάγραμμα απεικονίζει ένα αρκετά μακρύ και σοβαρό στένωμα. Τα στενώματα ουρήθρας είναι σπάνια στην γυναίκα.

Tι προκαλεί τα στενώματα ουρήθρας;

Τραυματισμός ή βλάβη στην ουρήθρα κατά την επούλωση αναπτύσσεται ουλώδης ιστός που προκαλεί την στένωση. Υπάρχουν διάφοροι τύποι τραυματισμών της ουρήθρας.Οι πιο συχνοί είναι τα κατάγματα της λεκάνης που μπορεί να προκύψουν μετά απο τροχαία ατυχήματα. Ακόμα μία πτώση «ιππαστί», ή ακόμα μία ιατρική πράξη όπως ένας καθετηριασμός της ουρήθρας ή μία χειρουργική επέμβαση π.χ. προστατεκτομή ή ακτινοθεραπεία για κακοήθειες του ουροποιογεννητικού συστήματος
Λοίμωξη της ουρήθρας(ουρηθρίτιδα) είναι μία άλλη αιτία. Για παράδειγμα: Σεξουαλικά μεταδιδόμενα νοσήματα όπως η γονόρροια (βλεννόρροια) ή χλαμύδια.
Λοίμωξη που είναι αποτέλεσμα μιας μακροχρόνιας παραμονής ουροκαθετήρα.

Η λοίμωξη μπορεί να προκαλέσει φλεγμονή στους ιστούς μέσα και γύρω απο την ουρήθρα. Αυτές οι λοιμώξεις συνήθως καταπολεμώνται με αντιβιοτικά αλλά σαν κατάλοιπο μπορεί να αφήσουν ουλώδη ιστό στην ουρήθρα προκαλώντας στένωση. Σημείωση:οι περισσότερες λοιμώξεις δεν προκαλούν στένωμα ουρήθρας. Απλά το στένωμα ουρήθρας είναι μία πιθανή επιπλοκή μιας ουρηθρικής λοίμωξης.

Συγγενής( εκ γενετής) – μερικά μωρά γεννιούνται με στενώματα ουρήθρας.
Καρκίνος που μεταδίδεται απο τον προστάτη ή την κύστη είναι μία σπάνια αιτία.

Ποία είναι τα συμπτώματα της στένωσης της ουρήθρας;

Μειωμένη ροή ούρων συνήθως είναι το πρώτο σύμπτωμα. Δυσκολία στην ούρηση και συνήθως πιέζουμε για να βγάλουμε τα ούρα απο την κύστη.
Ούρηση σαν «σπρέι» ή διχαλωτή ροή.
Στάγδην ακράτεια μετά την ούρηση ( δηλ. Στάξιμο σταγόνων μετά το τελείωμα της ούρησης).
Συχνοουρία( πιο σπάνια).
Τσούξιμο στην ουρήθρα ή ελαφρύς πόνος κατά την ούρηση μπορεί να παρατηρηθεί .

Ποιές είναι οι πιθανές επιπλοκές;

Χρειάζεται περισσότερη πίεση και δύναμη απο την κύστη για να βγουν τα ούρα μέσα απο το στένωμα (λειτουργεί σαν τον «λαιμό ενός μπουκαλιού»)Πολλές φορές δεν βγαίνουν όλα τα ούρα και μένει υπόλειμμα ούρων στην κύστη. Αυτό μπορεί να αποικισθεί απο μικρόβια και να προκληθεί ουρολοίμωξη. Έτσι είναι πιο πιθανές λοιμώξεις της κύστης ,του προστάτη και των νεφρών. Καρκίνος της ουρήθρας είναι μια σπάνια περίπτωση που μπορεί να προκληθεί από ένα μακροχρόνιο στένωμα αυτής.

Τι εξετάσεις χρειάζονται;

Ουρο-ροομετρία:

εξέταση που μετρά τη ροή ούρων δηλ πόση ποσότητα ούρων περνά στο δευτερόλεπτο. Όταν υπάρχει στένωση αυτή η ποσότητα είναι μειωμένη.

Ουρηθρο- κυστεογραφία»

Ειδική ακτινογραφία που ονομάζεται θα μας δείξει την θέση αλλά και το μήκος της στένωσης.

Ουρηθροσκόπηση:

Με απευθείας ενδοσκόπηση με βιντεοκάμερα ( κυστεοσκόπιο) θα εκτιμήσουμε το στένωμα.

Ποιά είναι η θεραπεία των στενωμάτων;

Η θεραπεία των στενωμάτων περιλαμβάνει την αντιμετώπιση α)δηλ.οπτική ουρηθροτομή β) τις διαστολές του στενώματος και την ίαση που επιτυγχάνεται δια μέσω της ουρηθροπλαστικής( ανοικτή χειρουργική αντιμετώπιση).

Ενδοσκοπική ουρηθροτομή

Η ενδοσκοπική ουρηθροτομή εκτελείται με το κυστεοσκόπιο( είδος ενδοσκοπίου) όπου εισάγεται ένα ειδικό μαχαιρίδιο και ενδοσκοπικά κόβουμε, ανοίγουμε την ουλή, αυξάνοντας τη διάμετρο της στενωμένης ουρήθρας. Συνήθως την εφαρμόζουμε στις περιπτώσεις που το μήκος του στενώματος δεν ξεπερνά τα 2 εκ. Έχει το μειονέκτημα της υποτροπής δηλ. το στένωμα επιστρέφει περίπου στους 7 από τους 10 ασθενείς μακροπρόθεσμα και πολλές φορές επιδεινώνοντας το

Διαστολές ουρήθρας

Εισάγονται στην ουρήθρα ειδικοί καθετήρες για να ανοίξουν το στένωμα. Η διαδικασία αυτή πρέπει να γίνεται σε τακτά χρονικά διαστήματα που πολλές φορές είναι ανά εβδομάδα

Mόνιμες ουρηθρικές ενδοπροθέσεις (stents)

Tο stent είναι ένα σωληνωτό μεταλλικό πλέγμα που χρησιμεύει σαν ικρίωμα (καλούπι), ώστε να κρατά ανοικτό τον αυλό της ουρήθρας μετα απο διαστολή ή ενδοσκοπική ουρηθροτομή. Πολλές φορές η τοποθέτηση του πλέγματος μπορεί να επιδεινώσει τη στένωση αφού μπορεί να αναπτυχθεί καθ’όλο του το μήκος ουλώδης ιστός καθιστώντας έτσι ένα μικρού μήκους στένωμα σε μια σοβαρού βαθμού στένωση που δύσκολα με χειρουργική θεραπεία μπορεί να αποκατασταθεί. Άλλες φορές μπορεί να αναπτυχθεί υπερτροφικός ιστός μέσα απο το πλέγμα κλείνοντας ξανά το εσωτερικό της ουρήθρας ή ακόμα πολλές φορές μπορεί να μεταναστεύσει στο εσωτερικό της κύστης η να φύγει απο τη θέση του. Γενικά προτιμάται ως λύση σε ηλικιωμένους ασθενείς με σοβαρά καρδιαγγειακά προβλήματα που δεν μπορούν να λάβουν άλλη μορφή αναισθησίας εκτός της τοπικής

Χειρουργική θεραπεία

Η μόνη θεραπεία που μπορεί να αποφέρει οριστική θεραπεία είναι η αναστομωτική ουρηθροπλαστική που πολλές φορές τα ποσοστά επιτυχίας μπορούν να φθάσουν και το 100% . όταν η στένωση δεν ξεπερνά τα 2 εκ. Σε μήκος τότε αφαιρείται το στενωμένο τμήμα της ουρήθρας μαζί με τον ουλώδη ιστό και αναστομώνονται (συμπλησιάζονται και ράβονται) τα δύο άκρα της ουρήθρας. Όταν το στένωμα είναι μεγαλύτερου μήκους τότε μπορεί να χρειασθεί ανακατασκευή της ουρήθρας δηλ. να χρησιμοποιηθεί κάποιος άλλος ιστός ( πολλές φορές δέρμα απο το πέος μαζί με τα αγγεία του ή ακόμα ιστός μέσα απο το στόμα ή δέρμα πίσω απο το αυτί σαν μόσχευμα) για κατασκευασθεί ουρήθρα.Η ίδια τεχνική μπορεί να χρησιμοποιηθεί και σε συγγενείς (εκ γενετής ) ανωμαλίες της ουρήθρας όπως ο υποσπαδίας ή ο επισπαδίας